تأثیر حضور همراه ماما و همراه غیرماما بر میزان درد زایمان، طول مدت زایمان و میزان استفاده از اکسی‌توسین در زنان نخست‌زا: یک کارآزمایی بالینی

مقدمه: یکی از روش‌های کاهش درد زایمان، حمایت مداوم از مادر باردار در طول لیبر و زایمان است. رضایت زنان از تجربیات زایمان از نظر ارائه‌دهندگان مراقبت، سیاست‌گذاران سیستم بهداشتی- درمانی به‌‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم کیفیت مراقبت از مادر تلقی می‌گردد. با توجه به نتایج متناقص مطالعات و کمبود شواهدی که تأثیر حضور همراه حرفه‌ای و غیر‌حرفه‌ای را بر زایمان مقایسه کند، مطالعه حاضر با هدف مقایسه تأثیر حضور همراه ماما و غیرماما بر میزان درد زایمان، طول مدت زایمان و میزان استفاده از اکسی‌توسین در زنان نخست‌زا انجام گرفت. روش‌کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده در سال 97-1396 بر روی 120 زن نخست‌زا شامل سه گروه همراه ماما، همراه غیرماما و گروه کنترل انجام گردید. پیامدهای مطالعه مقیاس عددی درد، طول مدت مراحل زایمان و میزان استفاده از اکسی‌توسین بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه20) و آزمون‌های کای اسکوئر، آنالیز واریانس یک‌طرفه و آنالیز واریانس اندازه‌های تکراری انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: در ابتدای فاز فعال، نمره درد در گروه همراه ماما 83/1±56/2، در گروه همراه غیرماما 46/2±03/4 و در گروه کنترل 89/2±06/4 بود که از نظر آماری تفاوت معناداری را نشان داد (014/0=p). بر اساس نتایج، اثر زمان (001/0p<) معنی‌دار بود، ولی اثر گروه (386/0=p) و اثر متقابل زمان و گروه (538/0=p) از نظر آماری معنادار نبود. بر اساس نتایج آزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه، کمترین طول مدت زایمان در هر دو مرحله مربوط به گروه همراه ماما بود (05/0>p). همچنین بر اساس نتایج، گروه همراه ماما در مقایسه با سایر گروه‌ها از اکسی‌توسین کمتری استفاده کرده بودند (004/0=p). نتیجه‌گیری: وجود مامای همراه در کنار مادران زائو، یک مداخله غیر‌تهاجمی و تأثیرگذار در ایجاد آرامش جسمی و روانی در طول لیبر و زایمان است.